Venera 4

Venera 4 başka bir gezegene ulaşıp atmosferiyle ilgili verileri Dünya’ya göndermeyi başaran ilk uzayaracıdır. Sovyetler Birliği tarafından tasarlanıp üretilmiştir. 18 Ekim 1967 tarihinde Venüs gezegenine ulaşmıştır.

Venüs Dünya’nın kız kardeşi olarak anılır. Boyut bakımından gezegenimize oldukça yakın olsa da atmosfer özellikleri bakımından gerçek bir cehennemi andırır.

Venüs’ün atmosferi o kadar kalındır ki yüzeyde ezici bir basınç vardır. Sıcaklık dünyadan gönderilen elektronik bileşenlerin uzun süre dayanamayacağı kadar yüksektir. Yağmur olarak da saf asit yağışları görülür.

Bu haliyle tamamen imkansız bir görev alanı olarak görünse de 1967 yılında Sovyetler Birliği’ne ait Venera 4 uzayaracı Venüs’e erişti ve gezegenin yüzeyine dair gözlem verilerini Dünya’ya ulaştırmayı başardı.

Venera 4 uzayaracının yapısı

Uzayaracının ana gövdesi (bus) yaklaşık 3.5 metre uzunluğunda ve 383 kg ağırlığındaydı. Bu araç gezegenin yörüngesinde kalıp, yüzeye inen kapsülün gönderdiği verileri alarak Dünya’ya iletmekten sorumluydu.

Yüzeye inen kapsül ise 300 g kuvvete dayanabilecek kadar sağlam ve yüksek basınçlı ortamda sıvı veya katı yüzeylere inebilecek biçimde tasarlanmıştı. Atmosfere girdikten sonra hızını düşürmek için paraşüt açılıyor, aynı anda yörüngedeki araçla iletişime geçiyordu.

Venera (Rusça Venüs demek) sondası ölçümlerini paraşütle yüzeye doğru inerken yapıp Dünya’ya yolladı. Yüzeye inmeye fırsat bulamayıp basınçtan ötürü çalışamaz duruma geldiğinde yüzeyden 24.96 km yüksekteydi.

Venera 4 tarafından yollanan bilimsel veriler

Çalıştığı süre boyunca sıcaklığı en yüksek 262 santigrad derce olarak ölçtü. Gelen verilerle yapılan hesaplamalar sonucu yüzeydeki sıcaklığın yaklaşık 500 derece, atmosfer basıncının ise Dünya’dakinin 75 katı olduğu çıkarıldı.

Venera’nın gaz analiz cihazı atmosferin %90-95 oranında karbondioksit içerdiğini (+/- 7 hata payıyla) saptadı. Daha önce (Dünya’daki gibi) çoğunluğu oluşturduğu varsayılan azotun ise hiç olmadığı keşfedildi.

İyonlaştırıcı densitometre (yoğunlukölçer) cihazından gelen veriler, yüzeyin 35 ile 52 km üzerindeki bölgede bulutların gezdiğini gösterdi.

Venera 4 görevinin önemini, ismi bugün James Webb Uzay Teleskobu‘na verilen NASA yöneticisi James E. Webb, “herhangi bir ulusun övünç duyabileceği bir başarı” diyerek vurgulamıştı.

kaynak: NASA |