uzay mekiği arşivleri

Ekim 9, 2022Ekim 5, 2022

9 Ekim

9 Ekim günü gerçekleşen astronomi, uzay ve havacılık alanındaki önemli tarihi olaylar hakkında kısa bilgiler:

1604: Kepler’in Süpernovası, Kepler’in Yıldızı veya Süpernova 1604 adlarıyla anılan SN 1604 görüldü. Samanyolu galaksimizde meydana gelip, çıplak gözle gözlemlendiği bilinen en son süpernova olan bu patlamanın gökyüzündeki etkisi Johannes Kepler tarafından kayda geçirildi. Bu sebeple Kepler ile anılıyor. Süpernova, Yılancı takımyıldızı yönünde, gezegenimizden yaklaşık 20.000 ışık yılı uzaklıkta bulunuyor.

2004: Amerikalı mühendis Maxime Faget öldü (d. 1921) NACA/NASA için çalışan Faget, Mercury uzayaracını tasarlamıştı. Ayrıca X-15 tasarımı üzerinde çalıştı, Gemini & Apollo uzayaraçları tasarımı ve Uzay Mekiği tasarım çalışmalarının erken dönemlerinde katkıda bulundu. Space Industries şirketini kurmak için 1981 yılında NASA’dan emekli oldu.

2009: NASA’nın Ay Öncüsü Robotik Programı kapsamında Ay’a ilk darbe vuruldu. Bu program, ABD’nin yeniden Ay’a dönüşünü desteklemek için gelecekteki insanlı görevlere hazırlık amacıyla robotik ay görevleri ile araştırma yapılmasını amaçlıyor.

9 Ekim günü doğanlar ve ölenler:

1704 – Alman matematikçi, fizikçi ve doktor Johann Andreas Segner doğdu (ö. 1777)
1806 – Amerikalı gökbilimci ve araştırmacı Benjamin Banneker öldü (d. 1731)
1858 – Sırp-Amerikalı fizikçi ve kimyager Mihajlo Pupin doğdu (ö. 1935)
1873 – Alman fizikçi ve astronom Karl Schwarzschild doğdu (ö. 1916)
Karl Schwarzschild, Einstein’ın alan denklemlerine ilk kesin çözümü bulan fizikçiydi. Bunu, Birinci Dünya Savaşı sırasında Alman ordusunda görevdeyken yaptı ve ertesi yıl Rus cephesindeyken erken yaşta hayatını kaybetti.

Karl Schwarzschild çalışma masasında yazı yazarken.

1879 – Nobel Ödülü sahibi, Alman fizikçi ve akademisyen Max von Laue doğdu (ö. 1960)
1933 – Nobel Ödülü sahibi, İngiliz fizikçi ve akademisyen Peter Mansfield doğdu (ö. 2017)
1943 – Nobel Ödülü sahibi, Hollandalı fizikçi ve akademisyen Pieter Zeeman öldü (d. 1865)
2010 – Nobel Ödülü sahibi, Fransız ekonomist ve fizikçi Maurice Allais öldü (d. 1911)

Eylül 24, 2022Eylül 24, 2022

24 Eylül

24 Eylül günü gerçekleşen astronomi, uzay ve havacılık alanındaki önemli tarihi olaylar hakkında kısa bilgiler:

1852 – Bir makinanın (buhar) güç verdiği ve kontrollü uçabilen ilk hava gemisi, Paris’ten Trappes’e kadar 27 km uçtu. Havagemisini geliştiren Fransız mühendis Henri Giffard, motor olarak kendi keşfi olan buhar enjektörü kullandı.

1964 NASA İnsanlı Yörünge Teleskobu için fizibilite çalışması yürüttüğünü duyurdu. Otomatik olarak kontrol edilen, astronotlar tarafından servis ve tamir için ziyaret edilen teleskop konsepti yıllar sonra Hubble uzay teleskobu ile gerçek oldu.

1970 – Sovyetler Birliği’nin geliştirdiği Luna 16 uzayaracının Ay toprağı örneğini taşıyan kapsülü Dünya’ya geri döndü. Böylece Dünya dışı bir cisimden tamamen otomatik olarak toprak örneği alıp Dünya’ya getiren ilk uzay görevi oldu.

1975 – ESA’nın ESTRACK ağı kuruldu. İlk 15 metre çaplı istasyon İspanya, Villafranca del Castillo’da inşaa edildi.

1977 – Uzay mekiği Enterprise test amaçlı Serbest Uçuş 3 görevini gerçekleştirdi. Yaklaşma ve İniş Test Programı, mekiğin aerodinamik yapısının incelendiği önemli fakat mekik tarihinin gözden kaçan bir serisidir.

24 Eylül günü doğanlar ve ölenler:

1054 – Alman besteci, matematikçi ve astronom, Reichenaulu Hermann öldü (d. 1013)
1742 – Alman matematikçi, astronom ve haritacı Johann Matthias Hase öldü (d. 1684)
1898 – Amerikalı astronom Charlotte Moore Sitterly doğdu (ö. 1990)
1930 – Amerikalı yüzbaşı, mühendis ve astronot John W. Young doğdu (ö. 2018). Young 1972 yılında Apollo 16 görevinin komutanı olarak Ay yüzeyine ayak basan dokuzuncu insan oldu. NASA’da 42 yıl aktif biçimde çalışan John Young kariyerini en uzun süre sürdüren astronot da olarak biliniyor.
1946 – Şilili astronom María Teresa Ruiz doğdu.

Kasım 15, 2021Kasım 16, 2021

15 Kasım

15 Kasım günü gerçekleşen astronomi, uzay ve havacılık alanındaki önemli tarihi olaylar hakkında kısa bilgiler:

1966 – Gemini Projesi: programın son görevi olan Gemini 12 Atlantik Okyanusu’na güvenli bir iniş yaptı.

Jim Lovell ve Buzz Aldrin Gemini 12 kapsülü ile okyanusa indikten sonra çıkarıldıkları gemide mürettebatı selamlarken.

1988 – Sovyetler Birliği’nde geliştirilen uzay mekiği Buran ilk ve son uzay uçuşunu yaptı. Bu aynı zamanda insansız gerçekleştirilen tek mekik görevidir. Buran, Energia roketi ile otonom biçimde yörüngeye çıkıp Dünya’ya geri döndü. Uzaya çıkan beşinci uzay mekiği olan Buran birkaç yıl sonra Sovyetler Birliği’nin dağılması sebebi ile bir daha uçamadı.

1990 – Uzay mekiği Atlantis STS-38 görevi için fırlatıldı.

2017 – Avrupa Güney Gözlemevi’nin (ESO) Şili’deki La Silla’da bulunan gözlemevinde konuşlu HARPS (Yüksek Hassasiyetli Dikey Hız Gezegen Araştırıcısı) ile çalışan bir ekip Ross 128 yıldızının etrafında dolanan, Dünya boyutlarında bir ötegezegen keşfetti. Ross 128b adlı gezegen, suyun sıvı halde bulunabileceği bir yörüngede dolanıyor. Ross 128 yıldız sisteminin bizden uzaklığı ise yaklaşık 11 ışık yılı.

15 Kasım günü doğanlar ve ölenler:

1630 – Alman astronom ve matematikçi Johannes Kepler öldü (d. 1571)
1738 – Alman-İngiliz gökbilimci ve besteci William Herschel doğdu (ö. 1822)
1849 – Amerikalı gökbilimci ve eğitimci Mary E. Byrd doğdu (ö. 1934)
1912 – Estonyalı fizikçi ve akademisyen Harald Keres doğdu (ö. 2010)
1959 – Nobel Ödülü sahibi, İskoç fizikçi ve meteorolog Charles Thomson Rees Wilson öldü (d. 1869)
1967 – Amerikan askeri, pilot ve astronot Michael J. Adams öldü (d. 1930)

Kasım 12, 2021Kasım 12, 2021

12 Kasım

12 Kasım günü gerçekleşen astronomi, uzay ve havacılık alanındaki önemli tarihi olaylar hakkında kısa bilgiler:

1966 – Bir gün önce Gemini 12 uzayaracı ile yörüngeye çıkan Buzz Aldrin uzay yürüyüşü yaptı. Bu yürüyüşte uzaydaki ilk özçekimi gerçekleştirdi.

Buzz Aldrin, Gemini 12 görevindeki uzay yürüyüşü sırasında.

1980 – NASA’nın Voyager I uzay sondası Satürn’e en yakın konumuna ulaştı ve gezegenin halkalarını görüntüledi.

1981 – Uzay mekiği Columbia ikinci görevi (STS-2) için fırlatıldı. Böylece uzaya ikinci kez fırlatılan ilk insanlı uzayaracı oldu.

Uzay mekiği Columbia ikinci kez uzaya çıkarken.

2014 – Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) Rosetta uzayaracından ayrılan Philae iniş aracı 67P/Churyumov–Gerasimenko kuyrukluyıldızına indi. Böylece bir kuyrukluyıldıza ilk kez iniş yapılmış oldu.

12 Kasım günü doğanlar ve ölenler:

1793 – Fransız gökbilimci, matematikçi ve politikacı, Paris’in ilk Belediye Başkanı Jean Sylvain Bailly öldü (d. 1736)
1842 – Nobel Ödülü sahibi İngiliz fizikçi ve akademisyen John William Strutt doğdu (ö. 1919)
1916 – Amerikalı gökbilimci, matematikçi ve yazar Percival Lowell öldü (d. 1855)
2013 – Polonyalı gökbilimci ve akademisyen Konrad Rudnicki öldü (d. 1926)
2013 – Rus mühendis ve astronot Aleksandr Serebrov öldü (d. 1944)

Kasım 11, 2021Kasım 11, 2021

11 Kasım

11 Kasım günü gerçekleşen astronomi, uzay ve havacılık alanındaki önemli tarihi olaylar hakkında kısa bilgiler:

1966 – NASA Gemini 12’yi fırlattı. Gemini programının bu son uzayaracı yörüngeye Jim Lovell (komutan) ve Buzz Aldrin’i (pilot) çıkarttı. Ay’da yürüyen ilk iki insandan biri olan Aldrin bu görevde uzaydaki ilk selfiyi çekti.

1982 – Uzay mekiği Columbia beşinci uzay mekiği görevi (STS-5) için fırlatıldı. Bu fırlatma aynı zamanda mekikle beraber uzaya bir iletişim uydusunun taşındığı ilk görev oldu. Bu yönüyle STS-5 ilk “operasyonel” mekik görevi sayılıyor. Mekik beş günlük görevinin sonunda 16 Kasım günü Dünya’ya geri döndü.

2007 – Delta IV-Heavy roketi ikinci (ve ilk gece) fırlatmasında yörüngeye DSP-23 adlı Amerikan savunma uydusunu taşıdı.

Delta IV – Heavy roketi tüm ihtişamıyla yükselirken. 📷: @LaunchPhoto

2017 – Türk girişimci çift Eren Özmen ve Fatih Özmen tarafından yönetilen Sierra Nevada Corporation tarafından geliştirilen yeni nesil uzay mekiği Dream Chaser düşme testinden başarıyla geçti.

ISS’e kargo ve mürettebat taşıması planlanan Dream Chaser adlı mekik.

11 Kasım günü doğanlar ve ölenler:

1914 – Amerikalı gökbilimci, optikçi ve akademisyen James Gilbert Baker doğdu (ö. 2005)
1930 – Amerikalı fizikçi ve matematikçi Hugh Everett doğdu (ö. 1982)
1930 – Amerikalı fizikçi ve akademisyen Mildred Dresselhaus doğdu (ö. 2017)
1933 – Amerikalı astronot Ronald Evans doğdu (ö. 1990) Ay’a uçan ama iniş yapmayan 12 insandan biri olan Evans, Ay yörüngesinde yalnız başına kalan son kişiydi. Toplam 148 saatlik rekor süre ile Ay yörüngesinde en çok zaman geçiren insan oldu.

1958 – Litvanyalı astronom ve astrofizikçi Kazimieras Černis doğdu