Sombrero Galaksisi ismini Meksikalıların geleneksel meşhur şapkasından alıyor. Çubuksuz sarmal sınıfında bir gökada olan Sombrero Messier kataloğunun 104. objesi (M 104) ayrıca NGC 4594 olarak da biliniyor.
Gökcismi Adı: Sombrero Gökadası
Alternatif Adlandırmalar: Messier 104, M86, NGC 4406
Gökcismi Tipi: Çubuksuz sarmal (Sa)
Takımyıldız: Başak (Virgo)
Sağ açıklık: 12 : 40.0 (h:m)
Dik açıklık: -11 : 37 (deg:m)
Uzaklık: 50.000.000 ışık yılı
Görünür Parlaklık: 8 (kadir)
Görünür Çap: 9×4 (arc dakika)
Bizden yaklaşık 31 ışık yılı (9.55 megaparsek) ötede, Başak takımyıldızı içersinde yer alıyor. 50.000 ışık yılı çapındaki bu galaksi, bizim Samanyolu gökadasının 3’te biri uzunlukta. 800 milyar güneş kütlesindeki gökada, binlerce galaksiden oluşan Başak Süper Kümesi‘nin bir üyesi.
Sombrero Galaksisi gözlemi
+9 kadir parlaklığa sahip olan M104 gözle görülemeyecek kadar soluk olsa da amatör gökbilimciler için teleskopla kolay bir hedef. Kusursuz gözlem koşullarında dürbün ile göz biçiminde görebilmeniz mümkün. Teleskop için 7,62 cm (3 inç) çap görmek için işinizi görecektir. 11 cm üzeri (4,5 inç) ile detaylar gözükmeye başlar ve ne kadar büyük bir ayna varsa çok daha iyi sonuç alırsınız. Elbette her galaksi gibi Messier 104 karanlık gökyüzü ve iyi hava koşulları isteyecektir.
Sombrero Gökadası’nın keşfi
11 Mayıs 1781 tarihinde Fransız astronom Pierre Méchain tarafından keşfediliyor. Méchain’in bir mektubunda bahsettiği cismi, J. Bernoulli daha sonra Berliner Astronomisches Jahrbuch’da yayınlıyor. Charles Messier M104 ile beraber 5 cisimi, Messier Kataloğu olarak bilinen listesine eklemek için not almış, fakat 1921’e kadar resmi olarak bu kataloğa eklenmediler.
Önemli bir ayrıntı: gökadanın keşfedildiği tarihlerde henüz “gökada” keşfedilmemişti. Yani gökyüzünde bazı cisimleri keşfediyorlardı ancak bunların ne olduğunu bilemiyorlardı.
gökada merkezindeki kara delik
90’lı yıllarda John Kormend liderliğinde bir ekip, Sombrero Gökadası merkezinde çok yüksek kütleli bir kara delik olduğunu ortaya çıkartıyor. Elbette kara delik doğrudan gözlemlenemiyor, gökada merkezindeki yıldızların devir hızlarına sadece çok yüksek kütleli bir cisimin sebep olabileceği yargısından bu sonuca ulaşılıyor. Bahsedilen kara delik yaklaşık 1 milyar Güneş kütlesinde (10^9 M☉). Bu, yakın gökadalarda keşfedilen en yüksek kütleli kara delik demek.
kaynak: NASA | universetoday.com |
İlk yayın: 27 Kasım 2016