Etiket: NASA

Yayım tarihi

24 Eylül

24 Eylül günü gerçekleşen astronomi, uzay ve havacılık alanındaki önemli tarihi olaylar hakkında kısa bilgiler:

1852 – Bir makinanın (buhar) güç verdiği ve kontrollü uçabilen ilk hava gemisi, Paris’ten Trappes’e kadar 27 km uçtu. Havagemisini geliştiren Fransız mühendis Henri Giffard, motor olarak kendi keşfi olan buhar enjektörü kullandı.

1964 NASA İnsanlı Yörünge Teleskobu için fizibilite çalışması yürüttüğünü duyurdu. Otomatik olarak kontrol edilen, astronotlar tarafından servis ve tamir için ziyaret edilen teleskop konsepti yıllar sonra Hubble uzay teleskobu ile gerçek oldu.

1970 – Sovyetler Birliği’nin geliştirdiği Luna 16 uzayaracının Ay toprağı örneğini taşıyan kapsülü Dünya’ya geri döndü. Böylece Dünya dışı bir cisimden tamamen otomatik olarak toprak örneği alıp Dünya’ya getiren ilk uzay görevi oldu.

Luna 16

1975 – ESA’nın ESTRACK ağı kuruldu. İlk 15 metre çaplı istasyon İspanya, Villafranca del Castillo’da inşaa edildi.

1977 – Uzay mekiği Enterprise test amaçlı Serbest Uçuş 3 görevini gerçekleştirdi. Yaklaşma ve İniş Test Programı, mekiğin aerodinamik yapısının incelendiği önemli fakat mekik tarihinin gözden kaçan bir serisidir.

24 Eylül günü doğanlar ve ölenler:

John Young

1054 – Alman besteci, matematikçi ve astronom, Reichenaulu Hermann öldü (d. 1013)
1742 – Alman matematikçi, astronom ve haritacı Johann Matthias Hase öldü (d. 1684)
1898 – Amerikalı astronom Charlotte Moore Sitterly doğdu (ö. 1990)
1930 – Amerikalı yüzbaşı, mühendis ve astronot John W. Young doğdu (ö. 2018). Young 1972 yılında Apollo 16 görevinin komutanı olarak Ay yüzeyine ayak basan dokuzuncu insan oldu. NASA’da 42 yıl aktif biçimde çalışan John Young kariyerini en uzun süre sürdüren astronot da olarak biliniyor.
1946 – Şilili astronom María Teresa Ruiz doğdu.

Yayım tarihi

5 Eylül

5 Eylül günü gerçekleşen astronomi, uzay ve havacılık alanındaki önemli tarihi olaylar hakkında kısa bilgiler:

1977 – Voyager Programı: NASA, Voyager 1 uzay sondasını fırlattı. İki defa ertelenen fırlatma kusursuz şekilde gerçekleşti ve Voyager 1 bir Titan/Centaur-6 roketi ile uzaya çıkmış oldu. 2012 yılında ikizi Voyager 2 gibi Güneş Sistemi dışına çıkan sonda, bizden uzaklaşmaya devam ediyor.

Voyager 2’nin ikizi Voyager 1 2012’de yıldızlararası uzaya ulaşmıştı.

1984 – NASA’nın uzay mekiği Discovery ilk uçuşunu (görev kodu: STS-41-D) yaptı.

2005 – NASA’nın Mars yüzeyindeki gezginlerinden Spirit, Gusev Krateri’nde panorama kamerası ile bir kum fırtınasını görüntüledi. Görüntünün sol üst tarafında ‘şeytan kulesi’ veya ‘toz şeytanı’ olarak da adlandırılan bir toz hortumu yer alıyor. [Jason Major, twitter]

5 Eylül günü doğanlar ve ölenler:

1908 – İtalyan kozmik ışın fizikçisi Edoardo Amaldi doğdu (ö: 1989). Amaldi Avrupa Araştırma Organizasyonu’nun kurucuları arasında yer alıyor.
1929 – Rus asıllı Sovyet generali, pilot ve kozmonot Andriyan Nikolayev doğdu (ö: 2004)
1946 – Güney Koreli astrofizikçi ve akademisyen Kyongae Chang doğdu.

Yayım tarihi

Melba Roy Mouton

Melba Roy Mouton (1929-1990), NASA’nın Yörünge ve Jeodinamik Bölümü’nde Araştırma Programları Başkan Yardımcısı olarak görev yapan bir matematikçi ve bilgisayar programcısıydı. Mouton, NASA’nın Goddard Uzay Uçuş Merkezinde çalıştı ve çeşitli uçakların uçuş yollarını ve konumlarını hesaplamak için bilgisayar programları yazdı.

Melba Roy Mouton bir bilgisayarın önünde poz verirken. Telif: NASA

Ayrıca Echo uydularını izleyen “insan bilgisayarlar” grubuna da liderlik etti. Roy ve ekibinin hesaplamaları, milyonlarca insanın uydu üstlerinden geçerken onu görebilmelerini sağlayan yörüngesel eleman zaman çizelgelerinin üretilmesine yardımcı oldu.

kaynak: nasa.gov |

Yayım tarihi

7 Kasım

7 Kasım günü gerçekleşen astronomi, uzay ve havacılık alanındaki önemli tarihi olaylar hakkında kısa bilgiler:

1910 – İlk hava taşımacılığı sevkiyatı Wright kardeşler tarafından mağaza sahibi Max Moorehouse için, ABD’nin Ohio eyaletindeki Dayton şehrinden Columbus şehrine gerçekleştirildi. Wright Model B uçağını uçuran pilot Philip Parmalee (uçak yeni icat edilmiş, sen ne ara pilot oldun?) on top kumaş taşıdı.

1963 – Apollo programında Fırlatma Kurtarma Sistemi’nin (Launch Escape System – LES) ilk ayrılma testi başarıyla gerçekleştirildi. Bu tarz sistemler insanlı uzay uçuşlarında, fırlatma sırasında ortaya çıkabilecek tehlikeli durumlarda, mürettebatı taşıyan kapsülün roketin geri kalanından ayrılarak hızla uzaklaşmasını ve yere güvenli biçimde inmesini sağlıyor.

1974 – Concorde 001, İngiltere Fairford’dan, ABD, Maine, Bangor’a 2 saat 56 dakikalık rekor sürede uçtu. Bu uçuşla Concorde, Atlas okyanusunu doğu-batı kıyıları arasında en hızlı aşan ticari uçak ünvanını kazandı.

Concorde 001

1996 – Mars Global Surveyor fırlatıldı. NASA ve JPL tarafından geliştirilen uzayaracı Mars’ın iyonosferinden yüzeyine kadar küresel haritasının çıkarılmasını amaçlıyordu ve 9 yıl boyunca görevini yerine getirdi. Mars Global Surveyor daha geniş kapsamlı Mars Keşif Programı’nın bir bölümünü oluşturuyordu. Elde ettiği yüzey verileri Mars gezginlerinin ineceği noktaların belirlenmesinde ve gezgin görevleri sırasında kullanıldı. 2 Kasım 2006’da komutlara yanıt vermeyen uzayaracından en son güvenli moda girdiğini bildiren bir mesaj alındı ancak tüm çabalara rağmen tekrar kontrol sağlanamadı.

2007 – Uzay mekiği Discovery dünyaya döndü. STS-120 görevi kapsamında mekik ile yörüngeye çıkan astronotlar uzayda 16 gün geçirdiler [ESA space history]. İnşaatı devam eden Uzay İstasyonu’nun Harmony modülü, daha sonra monte edilmek üzere ISS’e çıkartıldı.

Discovery uzay mekiği iniş sırasında.

7 Kasım günü doğanlar ve ölenler:

1867 – Nobel Ödülü sahibi, Polonyalı kimyager ve fizikçi Marie Curie doğdu (ö. 1934)
1878 – Avusturyalı-İngiliz fizikçi ve akademisyen Lise Meitner doğdu (ö. 1968)
1888 – Nobel Ödülü sahibi, Hintli fizikçi ve akademisyen C. V. Raman doğdu (ö. 1970) Raman, ışığın saçılması üzerine çalışmaları ve “Raman etkisi” keşfiyle bu ödüle layık görüldü. Raman, Nobel ödülü kazanan ‘beyaz’ olmayan ilk kişi ve ilk Asyalı ve Hintli oldu.

C. V. Raman

1915 – Amerikalı astrofizikçi ve akademisyen Philip Morrison doğdu (ö. 2005)
1951 – Yeni Zelandalı astronom ve akademisyen Gerard F. Gilmore doğdu

Yayım tarihi

1 Ekim

1 Ekim günü gerçekleşen astronomi, uzay ve havacılık olayları:

1947: Amerikan savaş uçağı F-86 Sabre ilk uçuşunu yaptı. North American firması tarafından 9860 adet üretilen F-86, Türk Silahlı Kuvvetleri’nde de kullanılmıştır.

1958: Amerika’daki Ulusal Havacılık Danışma Komitesi’nin adı NASA olarak değiştirildi.

1912: İngiliz matematikçi, astronom ve siyasetçi Kathleen Ollerenshaw doğdu. (ö. 2014) En az 26 matematik makalesi bulunan Ollerenshaw’ın en bilinen katkısı “en mükemmel pandiagonal sihirli kareler” oldu.

Dame Kathleen’in Manchester Astronomi Birliği’nde poz verirken.

1950: Rus doktor ve kozmonot Boris Morukov doğdu. (ö. 2015) Rusya’daki Devlet Araştırma Merkezi – Biyomedikal Problemler Enstitüsü’nde doktor olan Boris Morukov Rusya Federal Uzay Ajansı’nda astronotluk eğitimi aldıktan sonra NASA’nın STS-106 uzay mekiği uçuşunda görev uzmanı olarak yer aldı.