Blue Origin arşivleri

Mayıs 8, 2018Mayıs 10, 2018

Haftalık Gökyüzü Raporu – 38

Mars InSight fırlatıldı

Haftanın en önemli olayı InSight yüzey aracının Mars yolculuğuna başlaması oldu. Mars’a şu ana dek pek çok araç ve uydu gönderildi ve bunlar Mars yüzeyini, atmosferini, manyetosferini vs. incelediler. Buna karşın şimdiye dek Mars’ın hiç incelenmeyen bir yönü vardı: iç yapısı. Mars’ta mars sarsıntısı oluyor mu, çekirdek, manto ve kabuk kısımlarının özellikleri neler gibi pek çok soruya üzerinde sismograf bulunan InSight tarafından cevaplanması bekleniyor. İndiği yüzeyde hiç hareket etmeden incelemeler yapacak olan InSight 5 metrelik bir sondaj da gerçekleştirecek. Elde edilecek verilerin yalnızca Mars için değil, tüm karasal gezegenlerin oluşum süreçlerine ışık tutması bekleniyor.

NASA’nın mini uzay reaktörü

Mars’ı incelemek için araçlar yolluyoruz; günün birinde Mars’a (ve tabii Ay’a da) insan yollayacağız. Bu kolonilerin enerji ihtiyaçlarının güvenle sağlanabilmesi gerekiyor. Güneş enerjisi pekçok uzayaracına güç veren bir seçenek ama Ay ve Mars’a Güneş tarlaları kurmak kolayca kotarılabilecek bir seçenek değil. Daha uzak mesefaler daha az enerji demek olduğundan Güneş bir seçenek bile olmayabilir. Bu nedenle NASA nükleer güç seçeneğini araştırıyor.

NASA’nın NNSA (Ulusal Nükleer Güvenlik Kurumu) ile beraber bu amaçla geliştirdiği Kilopower adlı nükleer enerji sistemi, uzay araştırmalarında kullanılabileceği duyuruldu. Kilopower günümüz nükleer reaktörleri gibi fisyon temelli (ağır atomların parçalanması) ve en az 10 yıl boyunca sürekli olarak 10 kilowatt enerji sağlayabilecek. Sistemin prototipinde kağıt havlu rulosu kadar uranyum-235 bloğu kullanılmış. Uranyumun bozunmasıyla ortaya çıkan ısı, sodyum ısı borularıyla yüksek verimli stirlig motoruyla elektrik elde edilmesinde kullanılıyor.

Blue Origin uzaya çıktı

Blue Origin’nin New Shepard roketi 8. test uçuşu için Teksas’tan başarılı biçimde fırlatıldı. İsmini ABD’nin ilk astronotu Alan Shepard’dan alan roket yörüngeye yük taşımayı hedeflemiyor. Uzayda yörünge altı mesafeye yolcu taşıyacak roket, uzay turizmine yönelik kullanılacak. New Shepard 10 dakikalık uçuşta 105.9 km yüksekliğe ulaştı; şirketin hedeflediği 106.7 kilometrelik irtifaya oldukça yakın bir sonuç. Uzayın sınırı kabul edilen 100 km yüksekliği ilk kez aşan New Shepard’ın roketi fırlatma bölgesine yakın bir platforma iniş yaptı. İleride insan taşıması planlanan kapsül ise roketten ayrılıp paraşütle iniş yaptı.

NASA daha az yük için daha çok ödeyecek

Yapılan bir analize göre NASA 2020’lerde Uluslararası Uzay İstasyonu’na göndereceği yükler için daha fazla para ödeyecek. Uzay ajansının genel müfettişi Paul Martin’in raporu, 2020 ve 2024 yılları arasında NASA’nın 6 ton kadar daha az kargo fırlatması için şirketlere 400 milyon $ kadar daha fazla ödeyeceğini ortaya koyuyor. Bu bugünkü rakamlara göre maliyetlerde kg başına yüzde 14 artış demek. Bugün 63,200 dolar olan maliyet, 71,800 dolar olacak.

Bu durumun başlıca sebebi SpaceX’in Falcon 9 fırlatma ücretine %50 zam yapması. NASA 2012-2020 yılları için SpaceX ve Orbital ATK şirketi ile sözleşme imzalamıştı. SpaceX 20 fırlatma için ortalama 152.1 milyon $ aldı, Orbital ATK ise 11 görev için NASA’ya ortalama 262.6 milyon $ fatura gönderdi. SpaceX ilk kontrat döneminde rakibine göre oldukça uygun maliyetler sunuyordu ama 2020-2024 yılı için Orbital ATK %15 indirim sunarken, kendisi %50 zam yaptı.

SpaceX’in yaptığı bu zammın sebebi şu an kullandığı Dragon kapsüllerinin yerine geçecek olan Dragon 2 kapsülü. Bu araç %30 daha fazla depo alanı sunuyor, uzun süreli görevler için daha dayanıklı ve Dünya’ya gönderilecek örneklere ulaşımın hızını arttırıyor. Bu güzel özellikler aracın ve fırlatmanın maliyetini arttırıyor. Buna karşın SpaceX için her şey kötü değil, maliyeti artsa da Dragon 2’nin ISS’ten Dünya’ya kargo getirebilmesi rakibi olan Orbital ATK’ye göre büyük bir avantaj. Zira onar böyle bir seçenek sunamıyor.

2020 yılında ISS’e kargo ve mürettebat taşıyacak olan Dream Chaser adlı mekik.

2020 yılında SpaceX ve Orbital ATK ile beraber Uzay İstasyonu görevlerine Sierra Nevada şirketi de yeni bir oyuncu olarak katılacak. ABD’de iş yapan bir Türk çiftin başında olduğu şirket uzay kapsülü yerine Dream Chaser adlı mini bir uzay mekiği geliştirdi.

üniversitede astroloji “eğitimi” tepki topladı

İstanbul Teknik Üniversitesi Vakfı’nın iştiraki 3M ARGE A.Ş. tarafından işletilen İTÜ Sosyal Tesisleri’nde “çin astrolojisi ve i ching eğitimi” adlı etkinliğin gerçekleştirileceğinin duyulması, İTÜ Astronomi Kulübü, aynı zamanda kulübün danışman hocası olan Türk Astronomi Derneği Başkanı Prof. Dr. Kazım Yavuz Ekşi, İTÜ Bilim ve Uygarlık Tarihi Kulübü ve Fizik Mühendisliği Bölümü öğretim üyelerinin tepkisini çekti. Tepkilerin ardından etkinlik iptal edildi ve İTÜ gibi önemli bir üniversite bilim dışı müsamereye ev sahipliği yapmaktan kurtulmuş oldu.

İTÜ Lagari Thrust Roket Takımı destek bekliyor

Üniversitelerde bilim dışı saçmalıklar olmasın istiyoruz. Olmasını istediklerimiz arasında roket takımları var. İTÜ Lagari Thrust Roket Takımı, ABD’de düzenlenecek olan Üniversitelerarası Roket Mühendisliği Yarışması’na (IREC2018) katılmak istiyor. 2.4 metre boyunda ve 20 kg ağırlığındaki roketleriyle 10000 feet (~3000 metre) kategorisinde yarışacak olan ekip, fırlatacakları faydalı yük olan sondayı kontrol yüzeylerini açıp fin hareketiyle GPS ile belirlenen koordinatlara iniş yaptırmaya çalışacak.

Roketin çoğu parçasını tamamlayan takım, yarışmaya katılmak için gerekli olan vize ücreti, ulaşım, konaklama gibi giderleri karşılayabilmek için ihtiyaç duydukları 3000 ₺ ilen desteğe ihtiyaç duyuyor. fongogo.com sitesinde kampanya başlatan takıma 20 ₺’den başlayan seçeneklerle destekte bulunabiliyorsunuz.

Kasım 1, 2017Kasım 27, 2017

Haftalık Gökyüzü Raporu – 30

Serdar Kuzuloğlu gözaltına alındı

Birkaç sene evvel ne yapsam diye düşünürken kafamda oluşan dağınıklığı toplayıp Haftalık Gökyüzü Raporu tutmaya başlamam, Serdar Kuzuloğlu’nun Haftanın Özeti‘nden aldığım ‘ilham’ sayesinde oldu. İnternet Ekipler Amiri‘miz 1 Kasım günü gözaltına alındı, hem de FETÖ’den! Neyse ki sonra serbest bırakıldı. Öncelikle Serdar Kuzuloğlu olmak üzere tüm sevenlerine geçmiş olsun.

Kasım ayında gökyüzü

Andromeda Gökadası‘nı gözlemlemek için en iyi dönemdeyiz. Merkür gökyüzünde iyiden iyiye Güneş’ten uzaklaşıp bu ayın sonunda batı ufkunda görülebilmeye başlıyor. Sabahları ise Mars doğu ufkuna hakim. 17-19 Kasım’da Aslan (Leonid) göktaşı yağmuru var. Kasım’da gökyüzü detaylarına uzaydan haberler veya daha kapsamlı olarak astrobilgi sitelerinin rehberlerinden ulaşabilirsiniz.

Bizi ziyarete gelen ilk yıldızlararası cisim

Kısa süre önce keşfedilen küçük bir asteroid, ya da belki de bir kuyruklu yıldız, güneş sistemimizin dışından geliyor gibi gözüküyor. Eğer öyleyse bu cisim gökbilimciler tarafından gözlemlenen ve onaylanan ilk yıldızlararası nesne olacak.

Güneş yörüngesindeki gezegenler ve çoğu göktaşı tutulma dairesi adı verilen bir düzleme yakın hareket eder. A/2017 U1 ise Güneş sistemimizin tutulma dairesine neredeyse tam tepeden yaklaştı. Bu sebeple güneş sistemi dışından geldiği düşünülüyor. Güneş sistemi dışındaki uzak gök cisimleri incelenebiliyor olsa da bunlardan biri daha önce hiç bizi ziyarete gelmemişti. A/2017 U1 bu nedenden ötürü ilgi çekici.

Tozlaşma için yeni tehdit: ışık kirliliği

Bitkilerin üremesinde böceklerin önemli rolü vardır. Böceklerin ilgisini cezbeden bitki üreme organlarında (ör: çiçekler) tozlaşma çoğunlukla bu canlılar sayesinde meydana gelir. Günümüzde tozlaşmanın azalmasıyla yaşanan verim kayıpları konuşulmakta. Arı kolonilerindeki ölümler de tozlaşmayı etkileyeceğinden çok önemli. Yapılan bir araştırmaya göre sokak lambaları gibi ışık kaynaklarına yakın yerlerdeki bitkiler geceleri 3’te 1 oranında daha az ziyaretçi çekiyor.

Bambus arısı bir çiçeğin tozlaşmasına yardımcı oluyor. Tabii ki bu arılar gece tozlayıcılarından değil.

Cassini’den Satürn’ün halkalarına son bakış

Cassini uzayaracı 12 Eylül 2017’de gezegenin atmosferine giriş yapana dek Satürn’ün halkaları ve uydularına dair bilim insanlarının inceleyebileceği pek çok veri yolladı. Aşağıda Cassini’nin yakaladığı son görüntülerden biri görülüyor. Görüntüde uzayaracının son 22 turunu yaptığı, Satürn ile halkaları arasındaki boşluk, F ve D halkaları rahatça seçiliyor. Görüntüye takılan Pandora adlı uydu için ise biraz daha fazla dikkat gerekiyor.

Dünya’nın en büyük havaaracı zengin eğleme işine girebilir

Henüz geliştirme aşamasında olan dünyanın en büyük havaaracı Airlander 10 lüks turizm faliyetlerinde kullanılabilir. 10 ton yük taşıma kapasitesine sahip araç şimdiye dek kargo taşıması amacıyla gündeme gelmişti ancak geliştiren şirket olan Hybird Air Vehicles, ulaşımın zor olduğu bölgelere lüks seyahatler düzenleyen Henry Cookson Adventures şirketi ile iki anlaşma yapmış.

Aracın bu seyahatlere uygun hale getirilebilmesi için de Design Q şirketiyle anlaşılmış. Design Q devlet destekli fon kullanarak araca lüks yolcu kabini tasarlayacak. Kamunun parası kapitalizmin olduğu her yerde güzel şeylere harcanıyor(!)

Blue Origin, BE-4 roket motorunu başarıyla test etti.

Uzaya açılmaya çalışan özel girişimlerden biri olan Blue Origin şirketi, SpaceX kadar adından söz ettiremese de roket geliştirme sürecinde başarıyla ilerliyor. Yörüngeyi amaçlamayan, uzay turizmini hedefleyen New Shepard roketinden sonra şimdi de tamamen yeniden kullanılabilir ve yörünge taşımacılığını hedefleyen roketi için geliştirdiği BE-4 motorunu başarıyla test etti.

Suudi Arabistan uzaya yatırım yapıyor

Suudi Arabistan’a şu sıralar ‘bir haller‘ olmuş durumda. Siyasal İslamcı politikaların coğrafyada aldığı yenilgilere paralel olarak ülkenin ‘ılımlı İslam’a yöneleceği konuşulmakta.

Diğer petrol zengini ülkeler gibi farklı alanlara yatırım yapıp geleceğini de kurtarma peşinde olan S. Arabistan uzaya da yatırım yapacağını açıkladı. Yatırım için Richard Branson’un önce SpaceShipOne sonra da SpaceShipTwo’yu geliştiren Virgin Galactic şirketini seçen Suudlar, gelecekte yatımı miktarının artacağını söylemiş.

Mayıs 27, 2016

Blue Origin kaza yapacak

Blue Origin’in tekrar kullanılabilir roketi New Shepard roketinin taşıyacağı boş mürettebat kapsülü kaza yapacak.

Kaza yapacağını biliyoruz çünkü Blue Origin’in CEOsu Jeff Bezos şirketin bir kaza durumunu test edeceğini açıkladı. 2018 yılında Karman hattının ötesine uzay turisti göndermeyi hedefleyen şirket, yolcu taşıyacağı kapsülün paraşütlerinin açılmaması haline güvenli şekilde yere indirebilme imkanına sahip olup olmadığını görmek istiyor.

New Origin’in 6 yolcu taşıyan kapsülü uzaya çıkabiliyor ancak yörüngeye çıkamadığı için yolcularına sadece 4 dakika kadar ağırlıksız ortam sunabiliyor. Sonrasında paraşütleri kullanarak yere iniyor.

kaynak: verge.com |

Ocak 27, 2016

Haftalık Gökyüzü Raporu – 16

beşi bir yerde

Bu hafta güneş doğmadan dışarı çıkarsanız (hava İstanbul için çarşamba ve perşembe açık gözüküyor) 5 gezegenin hepsini gökyüzünde görebilirsiniz. Bu fırsatı kaçırmamanızı öneririm.

Bu beş gezgenen antik çağlardan beri bildiğimiz Merkür, Venüs, Mars, Satürn ve Jüpiter. Bildiğiniz gibi Neptün ve Uranüs gözle farkedilemeyecek kadar soluklar ve teorik hesapların ardından yapılan gözlemler neticesinde keşfedildiler.

9. gezegen

Şimdi yeniden böyle bir gezegen keşfetmemiz olası. 2006 yılında gezegen tanımının değiştirilmesiyle beraber Plüton gezgenlikten çıkartılmıştı. Şimdi bilim insanları Plüton’un ötesinde 9. gezegen olabileceğini savunuyorlar. Bu olasılığı dile getirenler California Teknoloji Enstitüsü’nden (kısaca Caltech) bir ekip. Aynı ekip keşfettikleri cüce gezegenlerle Plüton’un gezegenliğinin tartışmaya açılıp oylamayla kaybetmesine neden olmuştu. Şimdi buldukları bu Plüton ötesindeki gökcisimlerinin yörüngelerinden yola çıkarak ‘9. gezegen’ olması gerektiğini savunuyorlar.

Gezegenin kütlesinin Dünya’nın 10 katı olduğu tahmin ediliyor. Uzaklığı ise aşırı boyutlarda. Yörüngesinin Güneş’e en yakın olduğu nokta Plüton’un yörüngesinin çok ötesinde, Plüton’dan en az 20 kat uzakta. Güneş çevresinde bir turu ise 10 bin – 20 bin yıl sürüyor olmalı.

Konuya dair detaylar için Gök Günce ve Astronomi Diyarı’ndan faydalanabilirsiniz.

Gökyüzü’nün yeni sayısı çıktı

Türk Astronomi Derneği Bülteni Gökyüzü Ocak-Şubat 2016 sayısı ile yayında! Yeni yıldan itibaren Gökyüzü’nün iki ayda bir yayınlacak bülteninin ilk sayısında bu ay, Mars Gezginlerini kapak konusu olarak işliyoruz. Ayrıca gökbilim konusunda haberler, duyurular, astrofizik araştırmaları ve gökyüzü fotoğraflarıyla dolu dolu bir bülten sizi bekliyor. Bültenin son sayısına aşağıdaki bağlantılardan erişebilirsiniz:

Bülteni çevrim içi okumak için://issuu.com/tadgoky…/docs/gokyuzu_ocak_subat2016_sayi64

Bülteni PDF (4MB) olarak indirmek ve geçmiş sayılarına erişmek için://www.tad.org.tr/e-bulten

Bültene ücretsiz abone olmak için: //www.astronomi.org/?page_id=399

Uzay istasyonu çiçek açtı

Uzay İstasyonu’ndaki Veggie bitki yetiştirme kısmında ilk defa bir çiçek açtı. Scott Kelly Zinya’nın fotoğrafını twitter’da “Evet, uzayda başka yaşam formları da var” diyerek paylaştı. Daha önce marul yetiştirilen UUİ’de yakın zamanda başka bitkiler de yetiştirilmeye çalışılacak. Uzay tarımı adım adım ilerliyor ancak burada kullanılan yapay ışıklı teknolojiler Dünya’da da geliştiriliyor. Sadece uzay tarımına değil, dünya tarımının gelecekteğinin en azından bir kısmına da bakıyor olabiliriz. Fotoğrafta, Zinya ‘güneş alsın’ diye Veggi kısmından alınıp cam kenarına konulmuş.

zinnia

Uzayda 300. Gün

Astronot Scott Kelly uzaydaki 300. gününü sudan topla pin pon oynayarak kutladı. Kelly bu oyunda kullandığı ‘raketler’ hidrofobik özelliğe sahip. Bu sayede su yapışmadan sekiyor.

Falcon 9 yine okyanusa inemedi

SpaceX’in Falcon 9 roketi yeniden okyanus platformuna iniş denemesi yaptı ve bacaklarından birinde çıkan sorun nedeniyle başarısız oldu. Okyanustaki platforma iniş karaya inmekten daha az masraflı olduğu için bu yöndeki denemelerin devam edeceği konuşuluyor. Roketin inişi başarısız oldu ancak kargosu olan Jason 3 uydusunu yörüngeye ulaştırmayı başardı. Jason 3 gezegenimizdeki deniz seviyesi değişimlerini daha hassas şekilde ölçecek.

Falcon lands on droneship, but the lockout collet doesn’t latch on one the four legs, causing it to tip over post landing. Root cause may have been ice buildup due to condensation from heavy fog at liftoff.

Elon Musk (@elonmusk) tarafından paylaşılan bir video (17 Oca 2016, 19:07 PST)

Jason 3’ün yapacağı iş iklim değişikliğinin etkilerini daha iyi görebilmek için önemli zira gezegen ısınmaya devam ediyor. 2015 kayıtlara son 135 yılın en sıcak senesi olarak geçti. Yeryüzünün ortalama sıcaklığı geçen yıl 1.33°C düzeyinde hesaplandı, deniz suyu sıcaklığı da 0.74°C (geçen sene: 0.11°C) oldu.

Blue Origin yenilenebilir roketini yeniden kullandı

Blue Origin şirketinin New Shepard roketi yere başarıyla inmeyi başarmıştı. Aynı roket fırlatma ve inişi yeniden başarıyla tekrarladı. Böylece yeniden kullanılan ilk roket olarak tekrar tarihe geçti.

Mars’ta yürümek neye benzer?

Bursa Bilim ve Teknoloji Merkezi’nde 5 Mart 2016’da kurulacak Facing Mars etkinliğine katılan çocuklar bilim dolu bir gece geçirip bu sorunun cevabını arayacaklar. Detaylar için Merkez’in sosyal medya hesaplarını takip etmeniz gerekiyor.
f: Bursa Bilim ve Teknoloji Merkezi
t: twitter.com/bursabtm
i: instagram.com/bursabtm/

ODTÜ Amatör Astronomi Topluluğu’nun 30. yılı

Mart ayında gerçekleşecek bir diğer etkinlik ise Ankara’da. ODTÜ’nün 30 senelik topluluğu “eski ekibi” yeniden topluyor. 12 Mart 2016’da gerçekleştirilecek etkinlik içerik açısından zengin gözüküyor. Etkinliğin facebook sayfasına buradan, ODTÜ dışı katılımcılar için gerekli başvuru formuna ise buradan ulaşabilirsiniz. Katılım için ücret istenmiyor.

Başkan aday adaylarının gözünden NASA

ABD’de başkanlık adaylığı yarışı devam ediyor. Başkanın kim olacağı diğer şeyler haricinde NASA bütçesinin de neye benzeyeceğini belirliyor. Üstelik NASA gelecek başaknlık döneminde Mars’a yapılacak insanlı seferin Kızıl Gezegen’in hangi bölgesine yapılacağına da karar verebilir.

Bu nedenle Planetary Society başkan adaylarının konuya ilişkin demeçlerini Amerikan seçmeni için derlemiş.

Uzay araştırmaları konusunda oldukça olumlu mesajlar veren Clinton’un kendi anlattığına göre çocukken astronot olmak istemiş ve NASA’ya bir mektup yazmış; NASA’dan ise kadın astronot olmayacağına dair bir cevap almış. Fakat bu hikayede bazı şüpheler de mevcut.

Bernie Sanders desteklediğini söylese de NASA’nın bütçe kesintileri lehine oy verdiğini ‘unutmuş’.

Donald Trump NASA’ya ‘fazla’ para ayrılması taraftarı değil. Diğer bir Cumhuriyetçi aday oldan Ted Cruz ise Amerikan senatosunda bilim ve uzay alt komitesine üye. Diğer adaylar gibi özel sektörü destekliyor ve küresel ısınma araştırmaları gibi konulara NASA’nın esas görev alanlarının dışında kaldığı gerekçesiyle soğuk bakıyor.

UUİ’den çekilen 2015’in en iyi kareleri

NASA 2015 yılında Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan çekilen en iyi fotoğrafları derlediği bir albüm yayınladı.

Çinliler Ay’ın karanlık yüzüne gidecek

Ay’ın bize dönük yüzünü yüz yıllardır inceliyoruz; buna karşın diğer yüzü hakkında fazla bilgimiz yok. Çin daha önce hiç araç indirilmeyen Ay’ın diğer yarısını hedefleyen bir görev planlıyor. 2018’de gerçekleştirilmesi düşünülen görevde kullanılacak sonda adını Çin mitolojisindeki ay tanrıçasından alıyor: Chang’e-4.

İran

İran’a nükleer programı nedeniyle uygulanan ambargo kalktı. Füze programı nedeniyle ABD’nin uyguladığı diğer bazı uygulamalar devam etse de ülke yakın vadede ekonomik olarak biraz daha rahatlayacak gibi gözüküyor. İran, ambargo kalkar kalkmaz eskiyen uçak filosunu yenilemek için Airbus ile anlaştı. Önümüzdeki dönemde ekonomisi daha da güçlenen İran ABD ve İsrail’in yaptırımlarına karşın roket programını devam ettirecektir. Argeye ayırdığı pay ambargoya rağmen Türkiye’nin biraz altında olan İran’ın önümüzdeki dönemde Türkiye’de bir değişiklik olmazsa ülkemizi geçmesi olasılıklar dahilinde.

Aralık 1, 2015Kasım 26, 2020

Haftalık Gökyüzü Raporu – 13

Türkiye hava sahasının ihlal eden bir Rus savaş uçağı düşürüldü. Ardından gelen diplomatik krizi muhtemelen ekonomik sarsıntılar da izleyecek. Belçikalı fizikçilere göreyse her iki ülkenin yöneticilerinin konu hakkında yaptığı açıklamalarda bazı yanlışlar var.

Kış geldi

Kış geldi, havalar iyice soğuyacak. Genel olarak insanda sıcak hissiyatlar uyandıran Antalya’nın dağlarına kar geçen hafta geldi bile. Aşağıdaki kare Süleyman Kaynar tarafından TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi BİTOM facebook grubunda paylaşıldı:

halkalı gezegen Mars!

Yeni bir çalışma yakın komşumuz Mars’ın milyonlarca yıl sonra halkalarıyla ünlü Satürn’e benzeyebileceğini öne sürüyor. Gezegenin içteki uydusu Phobos gün geçtikçe Mars’a biraz daha yaklaşmakta. Genel olarak bu uydunun 30 milyon yıl kadar sonra Kızıl Gezegen’e düşeceği düşünülüyor ancak bu yeni çalışmaya göre Phobos çarpmadan, çekim etkisiyle paramparça olabilir ve bu durumda ardında bıraktığı enkaz bir halka meydana getirir.

Falcon’un enkazı İngiltere’ye ulaştı

Fırlatması başarısızlıkla sonuşlanan ve okyanusa çakılan Falcon 9 enkazından bir parça Britanya’nın güney batı sahillerindeki Scilly takım adalarında ortaya çıktı. Uluslararası Uzay İstasyonu’na kargo taşıyan roket fırlatmadan iki dakika sonra patlamıştı. Okyanus akıntıları sayesinde ABD Florida’dan kalkan roket, İngiltereye kadar uzun bir yol katedebildi.

İlk kez bir roket dikine iniş yapmayı başardı

SpaceX firmasının ürettiği Falcon roketleri henüz başarılı olamasa da okyanus üzerinde bir platforma inecek şekilde tasarlanıyor. Yeniden kullanılabilir ve dolayısıyla daha ucuz roket hayali kuran Elon Musk’ın bu hedefine başka bir ekip daha önce ulaşmayı başardı.

Fırlattığı roketi başarılı şekilde dikine inmeyi başaran Blue Origin şirketi bu araçla yörüngeye yük ve insan taşımayı planlamıyor. Küçük çaplı bu fırlatma sistemi sadece belli sayıda uzay turistini taşıyan bir kapsülü 100 km’den daha yukarı çıkartmayı planlıyor. Kapsül daha sonra paraşüt yardımıyla yere iniyor.

uzay istasyonunda Şükran Günü

Geçtiğimiz perşembe günü Amerikalılar Şükran Günü’nü kutladılar. Bu ulusal bayramın en önemli kültürel motiflerinden biri kuşkusuz hindi. Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki Amerikalı astronotlar da bayramlarını uzay usulü hindi tetrazzini (genelde kırmızı et kullanılmadan, spagetti ve sosla yapılan bir yemek) yaparak kutladılar. Üstelik yemeğin hazırlanması sadece 15 dakika sürdü (video).

Fransız Uzay Ajansı 50 yaşında

13 Kasım’da Paris’te gerçekleşen terör saldırıları nedeniyle, Fransız Uzay Ajansı CNES 50. yıl kutlamalarını iptal etti. Fransa’nın uzay macerası günümüzden 50 sene evvel Asterix isimli roketin fırlatılmasıyla başlamıştı. Fransa, Sovyetler, ABD, Kanada, Birleşik Krallık ve İtalya’nın ardından uzaydaki 6., uydusunu kendi roketiyle Karman Sınırı’nın ötesine taşımayı başaran 3. ülke olmuştu. Asterix aynı zamanda uzaya çıkan ilk çizgi karakter.

Fransızların kontrol odası o dönemki muadillerine göre oldukça mütevazı

James Webb’in aynasının ilk parçası takıldı

Hubble’ın yerine geçmesi heyecanla beklenen James Webb teleskobunun 18 parçadan oluşan 6.5 metrelik aynasının ilk parçası monte edildi. 2018 yılında fırlatılması planlanan bu teleskop Dünya çevresindeki bir yörüngede değil, Dünya’dan 1.5 milyon km ötedeki L2 noktasında konuşlanacak. Hubble’ın görüş alanı Güneş ve Dünya tarafından kısıtlanıyor, 90 dakikalık yörünge süresince gözlem yaparken bu durumun hesaba katılması gerekiyor. Webb teleskobu, L2 noktasında kelimenin tam anlamıyla sabit kalacak ve Güneş ve Dünya her zaman aynı bölgede yer alacağı için çok daha geniş bir alanı rahatça gözleyebilecek.

RS-25’ler geri dönüyor

NASA Mars’a astronot ulaştırmayı amaçlıyor. Bu görev için ağır yükleri uzağa taşıyabilecek güçlü roketlere ihtiyaç var. İşte bu iş için, dünyanın en güçlü roketi olan mamut Uzay Fırlatma Sistemi (SLS) kullanılacak. Bu sistemin ilk kademesine beş katı yakıtlı ek roketin yanısıra 4 adet RS-25 roket motoru güç verecek. RS-25’leri mutlaka görmüşsünüzdür. Hani emekliye ayrılan mekiklerin sahip olduğu 3 adet roket motoru da RS-25’ti. NASA bu roketlerin yükseltilmiş halini yeniden üretmesi için Aerojet Rocketdyne ile sözleşme imzaladı.

Cuma günü İÜ Amatör Astronomi Kulübü etkinliği var

İstanbul Üniversitesi Amatör Astronomlar Kulübü‘nün 4 Aralık Cuma günü bir etkinliği olacak. Programda “Mikrodan Makroya Gezegen Oluşumu”, “Dark Side of the Astronomy” sunumlarından sonrasında ise hava şartları iyi olursa gökyüzü gözlemi var.

Dronlar Alemi

Dronlara plaka

Daha önceki raporlardan birinde ABD’de Federal Havacılık İdaresi’nin insansız hava araçlarına kayıt zorunluluğu getirmeyi planladığını yazmıştım. Yeni habere göre konu üzerinde çalışan bir komisyon 250 gramdan daha ağır tüm dronların kayıt kapsamına alınmasını değerlendiriyor. Eğlence amaçlı kullanılan İHA’larda film kaydı için yararlanılan küçük ve hafif GoPro kamerasının bile 111g olduğu düşünülünce çok küçük araçlar dışında kalanların üzerlerinde plaka gibi görünebilir biçimde kayıt numaralarını taşımaları gerekecek.