Son günlerde Türkiye’deki orman yangınları ve müdahaledeki yetersizlikler gündemde. Ne yazık ki dünya çapında gündem olacak kadar büyük orman yangınları hâlâ devam ediyor.
Doğa kaynaklı orman yangınları olsa da yangınların çoğu insan kaynaklı olarak başlıyor. Üstelik küresel ısınmaya karşı ormanlara ihtiyacımız var ama küresel ısınma sebebiyle artan ortalama sıcaklıklar ormanların yanma potansiyelini daha da yükseltmekte.
Normalde ormanlar saldıklarından daha fazla karbonu atmosferden çekiyorlar. Ancak yangınlar büyüdükçe ve sıklıkları arttıkça işler tersine dönüyor ve bu kez daha fazla karbondioksit salınımına sebep oluyorlar.
Önemli yangın bölgelerinden ilki Amazonlar:
Her yıl üretilen oksijenin %20’sini tek başına sağlayan, bu nedenle de dünyanın akciğeri olarak anılan Amazon yağmur ormanlarında yangınlar bu yıl rekor seviyeye çıktı. Brezilya’daki Ulusal Uzay Enstitüsü (INPE) orman yangınlarında 2019’da geçen yıla göre %85 gibi korkunç bir artış gözlendiğini kaydetti.
Bu ormanlardaki yangınların neredeyse tamamı insan kaynaklı. İktidara gelmeden önce tarım ve maden faaliyetleri için daha fazla ormansızlaşma vaadeden Brezilya’nın sağcı devlet başkanı Jair Bolsonaro da yangınlar için çevrecileri suçladı! Bolsonaro ayrıca ülkesinin yangınları söndürmekte yetersiz kaldığını bildirdi.
Diğer bir kritik yangın ise kutup çevresinde sürüyor. Yanlış okumadınız, Sibirya’daki bitki örtüsü de bu yıl cayır cayır yanıyor!
Uzaydan gelen uydu görüntülerinde 5 milyon km² genişliğinde bir alanda yangın dumanı tütüyor. Avrupa Birliği ülkelerinin toplam yüzölçümü 4.5 milyon km² olduğunu düşünürseniz durumun ciddiyeti göz önüne serilir.
Rusya’daki ormanlar her yıl net 500 milyon ton karbondioksidi depoluyor. Bu miktar 534 kömür santralinin bir yılda saldığı miktara eşit. Greenpeace Rusya’nın orman yangınları önleme sorumlusu Grigory Kuksin bu yıl şimdiden 7 milyon hektarın yandığını bildiriyor. Bu miktar ortalamanın üzerinde.
Sibirya’daki yangınlardan sonra bölgenin tekrar ormanlaşabilmesi için yüzyılar gerekiyor. Sibirya’da yanan sadece ormanlar değil ayrıca tundralarda da yangın çıkıyor. Sıcakların artması ve nemin düşmesiyle her gün 10 kadar yangının çıktığı bildiriliyor.
kaynak: nasa | twitter.com/WMO | indiatoday.in | | bbc.com | copernicus.eu | sciencealert.com | siberiantimes.com |